65. สฺสสฺส หิ กมฺเม

ญาโต ปรสฺส สฺสสฺส หิ วา โหติ กมฺเม, ปญฺญายิหิติ, ปญฺญายิหินฺติฯ อญาคเม สมชานิ, สํชานิ, สํชานิํสุฯ สมชา- นิํสุ ฯ กมฺเม-ปญฺญายิ, ปญฺญายิํสุฯ อชานิสฺสฯ กมฺเม-อญฺญายิสฺสฯ

63. เอยฺยสฺสิ+ยาญา วา

ญาโต ปรสฺส เอยฺยสฺส อิยา+ญา โหนฺติ วาฯ ชานิยาฯ

62. ญามฺหิ ชํ

ญาเทเส สนาสฺส ญาสฺส ชํ วา โหติฯ ชญฺญา, ชาเนยฺย, ชาเนยฺยุํฯ กมฺเม-ปญฺญาเยยฺย, ปญฺญาเยยฺยุํฯ วิชานาตุ, วิชานนฺถุฯ กมฺเม-วิญฺญายตุ อิจฺจาทิฯ

มา=มาเน, ‘‘อา อี สฺสาทีนํ พฺยญฺชนสฺสิญ’’ อิติ อิญอิติ โยควิภาคา อิญาคเม ปุพฺพสรโลโป, มินาติ, มินนฺติฯ กมฺเม-มียติ อิจฺจาทิฯ ลู=เฉทเน, ‘‘กฺณากฺนาสุ รสฺโส’’ติ ธาตุสฺส รสฺโส, ลุนาติ, ลุนนฺติฯ กมฺเม-ลูยติ อิจฺจาทิฯ ธุ=กมฺปเน, ธุนาติ อิจฺจาทิฯ (ชฺยาทินโย)ฯ

กี=ทพฺพวินีมเย,

24. กฺยาทีหิ กฺณา

กฺยาทีหิ ลวิสเย กฺณา โหติฯ ‘‘กฺณากฺนาสุ รสฺโส’’ติ รสฺเส กิณาติ, กิณนฺติ อิจฺจาทิฯ กมฺเม-วิกฺกียติ, วิกฺกียนฺติฯ วิกฺกิณิสฺสติ, วิกฺกิณิสฺสนฺติฯ วิกฺกียิสฺสติ, วิกฺกียิสฺสนฺติฯ อกิณิ, วิกฺกิณิ, วิกฺกียิฯ อกิณิสฺส, วิกฺกิณิสฺสฯ วิกฺกิเณ วิกฺกิเณยฺยฯ

วิกฺกีเย ฯ วิกฺกีเยยฺยฯ วิกฺกิณาตุ, วิกฺกิณนฺตุ, วิกฺกียตุ, วิกฺกียนฺตุ อิจฺจาทิฯ สุ=สวเน, สุณาติ, สุณนฺติ อิจฺจาทิฯ

สก=สตฺติยํ,

5,121. สกา+ปานํ กุก+กุ เณ

สก+อาปานํ กุก+กุอิจฺเจเต อาคมา โหนฺติ เณฯ สกฺกุณาติ, สกฺกุณนฺติฯ สกฺกุนาติ, สกฺกุนนฺติฯ

53. สฺเส วา

สกสฺมา กฺณาสฺส กฺโข วา โหติ สฺเสฯ สกฺขิสฺสติ, สกฺขิสฺสนฺติฯ

58. สกา กฺณาสฺส ข อีอาโท

สกสฺมา กฺณาสฺส โข วา โหติ อีอาทีสุฯ อสกฺขิ สกฺขิ, สกฺขิํสุฯ อสกฺขิสฺส, อสกฺขิสฺสํสุฯ สกฺกุเณ สกฺกุเณยฺยฯ สกฺกุณาตุ, สกฺกุณนฺตุฯ

อป=ปาปุณเน, ปปุพฺโพ, ‘‘สกา+ปานํ กุก+กุ เณ’’ติ กุกเต สมฺปตฺติ ปาปุณาติ, ปาปุณนฺติ อิจฺจาทิฯ กมฺเมปาปียติ, ปาปียนฺติฯ ปาปุณิสฺสติ, ปาปุณิสฺสนฺติฯ กมฺเม-ปาปียิสฺสติ, ปาปียิสฺสนฺติฯ ปาปุณิ, ปาปุณิํสุฯ กมฺเม-ปาปียิ, ปาปียิตฺถฯ อปาปุณิสฺสฯ กมฺเม-อปาปียิสฺสฯ ปาปุเณ, ปาปุเณยฺยฯ กมฺเม-ปาปีเยยฺยฯ ปาปุณาตุ, ปาปุณนฺตุฯ กมฺเม-ปาปียตุ อิจฺจาทิฯ (กฺยาทินโย)ฯ

สุ=สวเน,

25. สฺวาทีหิ กฺโณ

สุอาทีหิ ลวิสเย กฺโณ โหติฯ กานุพนฺธตฺตา น วุทฺธิฯ ธมฺมํ สุโณติฯ ปรสฺสรโลเป สุโณนฺติฯ กมฺเม-กฺเย ทีเฆ สูยติ, สูยนฺติฯ ทฺวิตฺเต สุยฺยติ สุยฺยนฺติ+จฺจาทิฯ อิญาคเม สุณิสฺสติ, สุณิสฺสนฺติฯ กมฺเม-กฺยโลเป วุทฺธิฯ โสสฺสติ, โสสฺสนฺติ อิจฺจาทิฯ อสุณิ สุณิ, อสุณิํสุ สุณิํสุฯ

60. เตสุ สุโต กฺโณ+กฺณานํ โรฏ

เตสุ อีอาทีสุ สุโต ปเรสํ กฺโณ+กฺณานํ โรฏ วา โหติฯ รกาโร อนุพนฺโธฯ โฏ สพฺพาเทสตฺโถฯ อุสฺส โลเป ทฺวิตฺตํ อีสฺส สิ จฯ อสฺโสสิ, อสฺโสสิํสุฯ ‘‘อิํสฺส จ สิญ’’ติ โยควิภาคา สิญ, อสฺโสสิํสุ, ปจฺจสฺโสสุํฯ อสุยิ, อสุยิตฺถฯ อสุณิสฺส, เตน อสุยิสฺสฯ สุเณ สุเณยฺย, สุเณยฺยํฯ เตน สูเย สูเยยฺยฯ สุณาตุ, สุณนฺตุฯ สูยตุ, สูยนฺตุ อิจฺจาทิฯ

คิ=สทฺเท, คิโณติฯ คิณนฺติฯ ตฺวํ คิโณสิฯ คิณิสฺสติ, คิณิสฺสนฺติฯ อคิณิสฺสฯ คิเณยฺยฯ คิโณตุ อิจฺจาทิฯ วุ=สํวรเณ, อาวุโณติ, อาวุณนฺติฯ อาวุโณสิ อิจฺจาทิฯ เสเสสุปิ โยเชตพฺพํฯ (สฺวาทินโย)ฯ

ตน=วิตฺถาเร,

26. ตนาทิตฺโว

ตนาทิโต กตฺตริ ลวิสเย โอ โหติฯ กิตฺติํ ตโนติ, ตโนนฺติ อิจฺจาทิฯ

76. โอวิกรณสฺสุ ปรจฺฉกฺเก

โอวิกรณสฺส อุ โหติ ปรจฺฉกฺกวิสเยฯ ตนุเต, ตนฺวนฺเตฯ ตนุเส, ตนุวฺเหฯ ตนฺเว, ตนฺวมฺเหฯ กมฺเม –

5,138. ตนสฺสา วา

ตนสฺส วา อา โหติ กฺเยฯ ปปุพฺโพ, ปตายติฯ ปตญฺญติ, ปตายเร ปตายนฺติ ปตญฺญเร ปตญฺญนฺติ+จฺจาทิฯ ตถา วิกรณโลเป อิญาคเม จ ตนิสฺสติ, ตนิสฺสนฺติฯ ปตายิสฺสติฯ อตนิ, อตนิํสุฯ อตนิสฺสฯ ปตายิสฺสฯ ตเนยฺย, ตเนยฺยุํฯ ตโนตุ, ตโนนฺตุ อิจฺจาทิฯ

กร=กรเณ,

5,177. กรสฺส โสสฺส กุพฺพ+กุรุ+กยิรา

กรสฺส ส โอการสฺส กุพฺพาทโย วา โหนฺติ นฺต+มาน+ตฺยาทีสุฯ กุพฺพติ, กุพฺพนฺติฯ กโรติ, กโรนฺติฯ กโรสิ, กโรถฯ

23. กรสฺส โสสฺส กุํ

กรสฺส ส โอการสฺส กุํ วา โหติ มิเมสุฯ กุมฺมิ กโรมิฯ กุมฺม กโรมฯ ปรจฺฉกฺเก กุรุเต กุพฺพเต, กุพฺพนฺเต อิจฺจาทิฯ กยิรติ, กยิรนฺติ อิจฺจาทิฯ กมฺเม-กฺยสฺส ทฺวิตฺเต อีสฺส รสฺโส, กริยฺยติ, กรียติ วา อิจฺจาทิฯ ‘‘ตวคฺควรณา’’ ทินา เย รสฺส ยกาเร กยฺยติ, กยฺยนฺติฯ พหุลาธการา กมฺเม กฺวจิ อิมินา กยิราเทเส เตน กยิรติ, กยิรนฺติ อิจฺจาทิฯ ภวิสฺสติมฺหิ –

25. หาสฺส จา+หง สฺเสน

กรสฺส โสสฺส หาสฺส จ อาหง วา โหติ สฺเสน สหฯ กาหติ, กาหนฺติ อิจฺจาทิฯ อิญาคเม กาหิติ, กาหินฺติ อิจฺจาทิฯ อาหงาเทสาภาวปกฺเข กริสฺสติ, กริสฺสนฺติ อิจฺจาทิฯ อชฺชตเน –

24. กา อีอาทีสุ

กรสฺส ส โอการสฺส กา โหติ วา อีอาทีสุฯ

44. ทีฆา อีสฺส

ทีฆโต ปรสฺส อีสฺส สิ วา โหติฯ อกาสิฯ อีโลเป อกา, อกํสุฯ โอสฺส สิอาเทเส อกาสิฯ สิญาคเม อกาสิตฺถฯ อกาสิ, อกาสิํ, อกาสิมฺหฯ อญฺญตฺร อกริกริ, อกริํสุ กริํสุ อกํสุ อิจฺจาทิฯ เตน อกรียิ อิจฺจาทิฯ อกริสฺส อิจฺจาทิฯ กมฺเม-อกรียิสฺส อิจฺจาทิฯ เอยฺยาทิมฺหิ ‘‘กฺวจิ วิกรณานํ’’ติ โอวิกรณโลเป กเรกเรยฺย, กเรยฺยุํ อิจฺจาทิฯ กุพฺเพ กุพฺเพยฺย อิจฺจาทิฯ

71. ฏา

กยิรา ปรสฺส เอยฺยสฺส ฏา โหติฯ โส กยิราฯ

70. กยิเร+ยฺยสฺเส+ยฺยุมาทีนํ

กยิรา ปรสฺส เอยฺยุมาทีนํ เอยฺยสฺส โลโป โหติฯ กยิรุํฯ ตฺวํ กยิราสิ, กยิราถฯ กยิรามิ, กยิรามฯ

72. เอถสฺสา

กยิรา ปรสฺเส+ถสฺส อา โหตีติอาทิสฺส เอสฺส อา โหติฯ กยิราถ ธีโรฯ กมฺเม-กริเยยฺย, กริเยยฺยุ+มิจฺจาทิฯ กโรตุ กุรุตุ วา, กุพฺพนฺตุ กโรนฺตุ อิจฺจาทิฯ ปรจฺฉกฺเก-กุรุตํ, กุพฺพนฺตํฯ กุรุสฺสุ กรสฺสุ อิจฺจาทิฯ ‘‘เอโอน+ม วณฺเณ’’ติ อกาโรฯ กุรุวฺโห, กุพฺเพ, กุพฺพามเสฯ กมฺเม-กรียตุ อิจฺจาทิฯ

5,133. กโรติสฺส โข

ปาทิโต ปรสฺส กรสฺส กฺวจิ ข โหติฯ อภิสงฺขโรติ อิจฺจาทิฯ สพฺพตฺถ โยเชตพฺพํฯ ‘‘ตทมินา’’ทินา ขาเทเส อภิสํขาสีติ วิเสโสฯ สก=สตฺติยํ, สกฺโกติ อิจฺจาทิฯ อป=ปาปุณเน, ปปุพฺโพ, ปปฺโปติ อิจฺจาทิฯ (ตนาทินโย)ฯ

จุร=เถยฺเย,